TONI-41 genel zekâyı ölçmek için sözlü veya sözsüz formatları kullanıp yanıtlara işaret eden bilişsel bir zekâ testidir. Test, görsel ve soyut düşünme becerilerini ölçerek bireyin genel bilişsel kapasitesini anlamayı hedefler.
Test normlarının güncel ve güvenilir olması nedeniyle günümüzde mevcut olan diğer pek çok testten daha objektiftir.
Birbirleri ile bağdaşk olarak yapılan testler sonucunda aşağıdaki gibi konsolide edilmiş bir rapor elde edilerek, söz konusu rapor tüm detayları ile veli ve öğrenci ile uzmanlarımız tarafından paylaşılarak gerekli bilgi aktarımı sağlanmaktadır.
değerlendirme sonuçlarını aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:
‘nın zeka düzeyi ‘Normal Üstü (Parlak)” olarak değerlendirilmiş ve akranlarının %86’sının önünde yer aldığı belirtilmiştir. Bu durum, onun soyut düşünme ve problem çözme becerilerinde yaşıtlarının ilerisinde olduğunu göstermektedir.
Yönetici işlev becerileri değerlendirmesi sonucunda, ‘nın çoğu alanda iyi bir performans sergilediği, ancak bazı alanlarda gelişim ihtiyacı olduğu görülmektedir. Alanlara göre sonuçlar şu şekildedir:
Bu değerlendirmeye göre, ..’nın en düşük puan aldığı alanlar
Planlama/Önceliklendirme (10 puan), Organizasyon (9 puan) ve Esneklik (9 puan) olmuştur(7 ORHAN b2tes.. i). Bu alanları geliştirmek için aşağıdaki ayrıntılı stratejiler önerilebilir.
Planlama ve önceliklendirme becerileri, görevlerin sıralamasını belirleme, öncelik verme ve adım adım ilerleyerek bir işin tamamlanması için önemlidir. . . . ‘nın bu beceriyi geliştirmesi için aşağıdaki çalışmalar yapılabilir:
0 Günlük Rutin Planı Hazırlama:
O için günlük yapılacak işlerden oluşan bir liste hazırlanabilir. Bu listede, gün içinde yapması gereken görevler sırayla belirtilir. Örneğin, sabah diş fırçalamak, öğlen ödev yapmak, akşam oyuncakları toplamak gibi aktiviteler sıralanır. Her görevi tamamladıkça işaretleme yapması sağlanarak görev tamamlama duygusu geliştirilir.
Görsel Destekli Planlama Listesi: Görev listesini resimlerle veya renklerle desteklemek, planlamayı daha eğlenceli hale getirir. Örneğin, diş fırçalama için
bir diş fırçası simgesi, kitap okuma için bir kitap simgesi eklenebilir. Bu görsel destekler, görevlerin sırasını anlamasını kolaylaştırır ve takip etmesini sağlar. Görevleri Öncelik Sırasına Koyma Alıştırmaları:
. ya yapılması gereken işlerin önem sırasını belirlemesi için basit sorular sorularak önceliklend irme yapılabilir. Örneğin, ‘Önce ödevini mi yapmalısın yoksa oyuncaklarını. mı toplamalısın?” gibi basit seçeneklerle ona görev sıralama alışkanlığk kazandırılabilir. Bu sayede, yapılacak işleri önem sırasına göre düzenlemeyi öğrenir.
Organizasyon becerisi, bir işi düzenli bir şekilde tamamlayabilmek ve düzeni koruyabilmek için önemlidir. . . mn organizasyon becerilerini desteklemek İçin aşağıdaki stratejiler uygulanabilir:
Kendi Organizasyon Sistemini Kurma:
‘nın oyuncaklarını, kitaplarını veya kıyafetlerini belirli bir düzene göre organize etmesi sağlanabilir. Örneğin, oyuncakları renklerine veya türlerine üre ayırıp düzenleyebilir. Bu çalışma, onun organizasyon ve düzen becerilerini pekiştirir.
Görsel Yardımlar Kullanarak Düzenleme: Organizasyon sürecinde belirli görseller veya işaretler kullanılarak oyuncakların veya kitapların hangi raflarda d uracağı belirtilir. Örneğin, her rafa belirli bir etiket koyularak hangi nesnelerin nereye yerleştirileceği gösterilebilir. Bu yaklaşım, düzenli olma alışkanlığım destekler.
Kategorize Etme ve Gruplama Alıştırmaları:
‘ya oyuncaklarını veya okul malzemelerini gruplama görevi verilebilir. Örneğin, oyuncaklarmı boyutlarına göre veya kitaplarını konu başlıklarına göre düzenlemesi istenir. Bu tür gruplama çalışmaları, onun eşyaları organize etme becerisini artırır ve düzenli çalışma alışkanlığını kazand ırır.
Esneklik, farklı durumlara uyum sağlama ve değişen koşullara hızlıca . ……..pte olabilme becerisidir. Bu beceri, ………………..’nın karşılaştığı yeni durumlarla başa çıkabilmesini sağlar. Aşağıdaki çalışmalar, esneklik becerisini geliştirmeye katkıda bulunur:
Alternatif Çözüm Yolları Geliştirme Çalışmaları:
‘ya bir görevin farklı yollarla nasıl tamamlanabileceğini gösteren aktiviteler yapılabilir. Ömeğin, bir yapbozun farklı yollardan tamamlanabileceğini deneyimlemesi sağlanır. Bu tür etkinlikler, onun esnek düşünme ve birden fazla çözüm yolu bulma becerisini geliştirir.
Hikaye Tamamlama Alıştırmaları: Bir hikayenin başı verilerek farklı sonlar üretmesi istenebilir. Ömeğin, hikayede bir karakterin karşılaştığı problem anlatılır ve ………………..’dan bu probleme farklı çözümler üretmesi beklenir. Bu etkinlik, onun esnek düşünme ve yaratıcı çözüm yolları geliştimıe becerisini pekiştirir.
Plan Değişikliklerine Uyum Sağlama Oyunları:
Günlük planında küçük değişiklikler yapılarak ona bu değişikliklere uyum sağlama alışkanlığı kazandırılabilir. Örneğin, sabah oyuncaklarını toplamak yerine önce kahvaltı yapmak gibi küçük plan değişiklikleri ile duruma pte olması sağlanır. Bu alıştırmalar, onun plan değişikliklerine karşı esneklik kazanmasına yardımcı olur.
Hedef Değiştirme ve Yeniden Başlama Çalışmaları: Çeşitli etkinliklerde hedef değiştirip, yeni hedeflere yönelme çalışmaları yapılabilir. Örneğin, belirli bir oyuncağı ararken bulamazsa başka bir oyuncakla oynama seçeneği sunulur. Bu tür çalışmalar, ‘nın değişen durumlara hızlıca uyum sağlama becerisini geliştirir.
Bu stratejiler, .’nın planlama, organizasyon ve esneklik becerilerini daha da güçlend irir. Bu becerilerin gelişmesi, onun akademik başarılarına, sosyal uyumuna ve günlük yaşamındaki bağımsızlık seviyesine olumlu katkılar sağlar.
Orhan’ın yönetici işlev becerilerindeki gelişim alanları olan “Planlama ve Önceliklendirme,” “Organizasyon,” ve “Esneklik” becerilerini desteklemek için önerilen stratejileri daha ayrıntılı bir şekilde ele alalım. Bu stratejiler, nın görevlerini daha etkili bir şekilde organize etmesine, yapılacak işleri sıralamasına ve değişen durumlara .pte olabilmesine yardımcı olur.
Planlama ve önceliklendirme becerileri, bir görevi sıralamak, önceliklere göre düzenlemek ve adım adım ilerlemek için önemlidir. Bu beceriler ‘nın zaman yönetimini ve görev tamamlamki etkinliğini artırır.
Günlük Görev Listesi Hazırlama ve Plan Takibi:
için günlük bir yapılacaklar listesi hazırlanabilir. Bu listede, sabah, öğle ve akşam yapılması gereken görevler sırasıyla yer alır. Örneğin, sabah uyanınca dişlerini fırçalamak, öğleden sonra ödev yapmak, akşam oyuncakları toplamak gibi aktiviteler belirli bir sırayla yapılacak şekilde listeye yazılır. Görevleri tamamladıkça listeden işaretlemesi, ona görev tamamlama duygusu sağlar ve motivasyonunu artırır.
Resimlerle Desteklenen Görev Listesi: Görevlerin her biri için bir resim veya sembol ekleyerek görselleştirilmiş bir görev listesi oluşturulabilir. Örneğin, diş fırçalama için diş fırçası, oyuncak toplama için bir oyuncak resmi kullanarak görevler daha anlaşılır hale getirilir. Görsellerle desteklenen bu liste,
‘nın görev sırasını daha kolay takip etmesine yardımcı olur. Görevleri Öncelik Sırasına Göre Düzenleme:
‘nın yapılması gereken görevleri öncelik sırasına göre planlaması için basit sorularla yönlendirme yapılabilir. Örneğin, “Önce ödevini mi yapmalısın yoksa oyuncaklarını mı toplamalısın?” gibi sorularla görevlerin önemini sıralaması sağlanır. Bu çalışma, onun düşünme sürecinde görevleri sıralama ve önceliklendirme alışkanlığı kazanmasına yardımcı olur.
o “Önce-Sonra” Yaklaşımı: Görevlerin sırasını belirlemek için “önce” ve
“sonra” ifadeleri kullanılarak planlama yapılabilir. Ömeğin, “Önce ödevini
yap, sonra istediğin bir oyunu seç” gibi yaklaşımlar ile hangi görevin öncelikli olduğunu anlamasına yardımcı olunur. Bu yöntem, .’nın görev sıralama ve plan yapma alışkanlığını geliştirir.
Organizasyon becerisi, görevleri düzenli bir şekilde tamamlayabilme ve çevresini düzenli tutabilme açısından önemlidir. Bu beceri, . . ‘nın okul eşyalarını, oyuncaklarını veya günlük görevlerini daha düzenli bir şekilde ele almasına yard ımcı olur.
Kendi Organizasyon Sistemini Oluşturma ve Düzen Sağlama:
. ya oyuncaklarını, kitaplarını veya kıyafetlerini belirli bir düzenle organize etmesi sağlanabilir. Orneğİn, oyuncakları türlerine veya renklerine göre ayırarak yerleştirmesi önerilir. Bu çalışma, ona organizasyon ve düzen alışkanlığı kazandırır.
Görsellerle Desteklenmiş Raf veya Çekmece Düzenleme: Organizasyon sürecinde, oyuncaklarm veya kitapların nerede duracağı görseller veya etiketler ile işaretlenebilir. Örneğin, oyuncak kutularının üzerine oyuncak resimleri yapıştırarak hangi oyuncakların hangi kutuda olduğunu anlaması sağlanır. Bu yöntem, . ‘nın düzeni kolayca görmesine ve düzenleme işini bağımsız olarak yapabilmesine katkı sağlar.
Kategorilere Ayırma ve Gruplama Çalışmaları:
‘ya oyuncaklarını veya eşyalarım türlerine göre gruplama alışkanlığı kazand ırılabİlİr. Örneğin, arabaları bir kutuya, kitapları başka bir kutuya yerleştirmesi istenir. Kategorilere ayırma, organizasyon becerisini destekler ve düzenli çalışma alışkanlığı kazandırır.
Farklı Gruplama Kriterleri Kullanma: Aynı eşyaları farklı kriterlere göre gruplama çalışmaları yapılarak organizasyon esnekliği kazandırılabilir. Örneğin, oyuncakları boyutlarına, renklerine veya kullanım sıklığına göre farklı şekilde gruplama yapılır. Bu çalışma, . nın organizasyon sürecine farklı açılardan bakmasını sağlar.
Esneklik, çocukların değişen durumlara uyum sağlama ve alternatif yollarla çözüme ulaşabilme becerisidir. Bu beceri, ..’nın karşılaştığı farklı durumlarla başa çıkmasını kolaylaştırır,
Farklı Çözüm Yollarını Deneme ve Alternatif Geliştirme Çalışmaları:
. nın esnek düşünme becerisini geliştirmek için bir görevin farklı yollarla tamamlanabileceğini deneyimlemesi sağlanabilir. Örneğin, bir yapbozu farklı parçalarla tamamlamayı denemesi, bir hedefe ulaşmak için değişik yollar bulma becerisini destekler.
Hikaye Tamamlama Çalışmaları: Hikayede bir karakterin karşılaştığı problem verilerek, bu probleme farklı çözüm yolları üretmesi istenebilir. Örneğin, “Bir çocuk yağmurda ıslandı, bu durumda ne yapabilir?” gibi sorular sorarak onun yaratıcı çözümler bulması sağlanır. Bu etkinlik, esnek düşünme ve farklı durumlara uyum sağlama becerisini pekiştirir. Plan Değişikliklerine Uyum Sağlama Etkinlikleri:
. ‘nın günlük planında küçük değişiklikler yapılarak plan değişikliklerine uyum sağlaması teşvik edilebilir. Örneğin, sabah oyuncakları toplamak yerine önce kahvaltı yapmak gibi küçük değişiklikler ile değişen planlara uyum sağlaması sağlanır, Bu uygulama, onun plan değişikliklerine esneklik kazanmasını destekler.
Alternatif Hedef Belirleme ve Yeniden Başlama Çalışmaları: Çeşitli oyunlarda hedef değiştirerek yeni bir hedefe yönelme çalışmaları yapılabilir. Örneğin, belirli bir oyuncağı bulmak isterken başka bir oyuncağı bulduğunda yeni bir hedefe yönelme sürecini deneyimlemesi sağlanır. Bu tür çalışmalar, . ‘nın beklenmedik değişimlere hızlıca uyum sağlama becerisini geliştirir.
Bu genişletilmiş stratejiler’mn planlama, organizasyon ve esneklik becerilerini daha da güçlendirir. Görevleri sıralama, çevresini düzenleme ve değişen durumlara
…pte olma alışkanlıkları, onun günlük yaşamda ve akademik başarısında önemli bir rol oynar. Bu becerilerin gelişimi, . ‘nın sosyal ilişkilerinde ve günlük yaşamındaki bağımsızlık seviyesini artırır.
Aziz YILDIRIM
Uzm. Psk. Danışman





